Bu köşede şahsıma yazım ve ifade imkânı sağlanırken mesleki birikimler ve ilgi alanlarım ile sınırlı kalmayı prensip edinmiş, konu dışına çıkmamayı çok önemsemiştim. Daima araştırmak, doğruyu bulmak için yanlışları göstermek, yüksek verimliliği sağlamak için en iyiyi hedeflemek yazım amaçlarımın lokomotifi olageldi. Ancak ülkemiz o kadar büyük bir afet yaşadı ki bırakın ekonomi yazmayı bir süre ülke ekonomisi takip dahi edilemedi.

Türkiye 6 Şubat 2023 Tarihinde sabah saat 04;17’de Kahramanmaraş-Pazarcık merkezli 7.7 ve aynı gün 13;24’de Kahramanmaraş-Elbistan merkezli 7.6 şiddetindeki depremlerle sarsıldı. Depremin şiddetinin büyüklüğü yanında uzun sürmesi oluşan felaketin büyüklüğünü artırdı. AFAD’ın açıkladığı son verilere göre vefat edenlerin sayısı 44.374’e yükselmiş. Deprem Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Malatya, Adıyaman ve Hatay başta olmak üzere çok geniş bir alanda etkili oldu. Henüz tam tespitler yapılamasa da 100 binin üzerinde yıkılan yapı olduğu tahmin ediliyor. Yiten onca hayatın ardında yıkılan yapılar konuşulmamalı ama sonuçta sağ kalanlar için şimdi en önemli husus barınma sorunu. Bu doğal afeti yaşayan yakınlarını kaybedenlere baş sağlığı, kalanlara ise metanet diliyorum. Allah dayanılmaz acılar yaşayan afetzede halkımıza sabırlar versin.

Afet için birçok tanımlama yapılabilir. Afet için doğanın neden olduğu büyük yıkım, felaket, toplumsal olarak büyük zararlar oluşturan durum olarak ifade edilebilir. Fiziksel alt yapının yine fiziksel üst yapıda meydana getirdiği büyük yıkımın da afet olarak tanımlandığı olmuştur. Sel, su baskını, heyelan, çığ gibi doğal afetlerin yanında en geniş kapsamlı olanı depremlerdir. Yer kabuğunda zamanla biriken enerjinin, katmanların kırılarak dalgalanma oluşturması ve yer kabuğunu sarsması ile oluşan durum deprem olarak adlandırılmaktadır.

Jeopolitik olarak çok önemli bir bölgede yer alan Türkiye aynı zamanda aktif olan deprem kuşaklarının içinde bulunmaktadır. Türkiye’nin kendi sınırları içinde farklı parçalarda olsa da Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı gibi büyük deprem kuşakları bulunmaktadır. Sıklıkla depremleri yaşayan ülkemiz depremin etkisine aslında yabancı değildir. Sık sık yıkım şiddeti yüksek olan yer sarsıntıları ülkemizde görülmektedir.

Depremin yoğunluğuna son yüzyılda ülkemizde yaşanan afetlere bazı örnekler yukarıda verilmiştir. Depremler dünyada ve Türkiye’de her yıl binlerce insanın yaralanmasına, vefatına ve ciddi ekonomik hasara neden olmaktadır. Her geçen zamana rağmen gelişen teknoloji ve teknikler oluşacak zararları azaltmış ancak yok edememiştir. Elbette depremlerden önce alınması gereken önlemlerde çok önemlidir. Depremlerin hasarsız ya da az hasarla atlatılması için depreme hazırlık, deprem anında afete müdahale ve sürecin yönetimi aşamaları çok önem arz etmektedir.

Bu konularda dünyada sayısız örnek görmek mümkündür. Depremin öncesinde ve sonrasında yapılması gerekenler hep aynı hedefe hizmet eder. Ulusal ve uluslararası tüm insani yardımların ortak hedefi depremin sebep olduğu acıları dindirmek, kayıpları azaltmak ve depreme maruz kalan her bireyi insani olarak saygıdeğer bir yaşam düzeyine kavuşturmaktır.

Deprem ve diğer doğal afetlerin yaşandığı zamanlarda tam bir kenetlenme ve dayanışma ile acil olan yaraların sarılması elbette çok önemli ve acildir. Ancak sürecin ilerleyen zamanında afetler için önlem alınmayışı, ihmaller ve neden olan etkenler de üzerinde durulması gereken hususlardır. Doğal afetlerde önlem almayanlar, ihmali bulunanlar, yaşanan acılara müdahalede yeterli seviyede hız ve hazırlığı olmayanlar tek tek irdelenmelidir. Daha sonra yaşanacak tüm doğal afetler için bu durum çok önemlidir.

En başta depremler olmak üzere tüm doğal afetler için hazırlık yapılması cebri gücü elinde bulunduran devletin görevidir. Kendi hazırlık yapması gereken devlet aynı zamanda halkına da güven vermelidir. Halka verdiği güven ile birlikte toplumsal yaraların sarılması durumlarında da halkı özendirici bir üslup ile hareket etmeli, kimseyi dışlamadan herkese eşit davranmalıdır. Unutulmamalıdır ki bir ülkedeki insanları millet yapan aynı duygu düşünce etrafınsa toplanabilme, dayanışma ve yardımlaşmadır.