Düzce’de 23 Kasım 2022’de meydana gelen 5.9’luk depremin ardından AFAD tarafından hazırlanan ve kamuoyunda siyasi polemiklere yol açan raporun ayrıntıları belli oldu.

AFAD tarafından geçtiğimi aralık ayında yayınlanan 20 sayfalık rapor, 23 Kasım depreminin ardından farklı alanlarda yaşanan eksiklikleri inceleyerek, afet yönetimine katkı sunması amacıyla hazırlanmış.

Raporda Düzce’de gerçekleşen deprem hakkında genel bilgiler, afet çalışma grupları, Düzce İl Afet Müdahale Planı, Düzce İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP), etki analizi, paydaş değerlendirmeleri gibi birçok başlık bulunuyor.

YARDIMLAR VE SORUNLAR

Raporda Acil Yardımlar başlığı altında Düzce’de yaşanan depremin ardından çadır ve yemek konularında yapılan yardımlarda sorunlar yaşandığı, çadırların farklı noktalara kurulmasının güvenlik sorunlarına sebep olduğu, çadırların takip ve kontrolünün sağlanamadığı, çadır kurulan alanlarda altyapı olmadığı için elektrik ve ısınma sorunlarının yaşandığı ve bazı alanlarda zemin sorunu olduğu için çadır kurulamadığı belirtiliyor.

Buna bağlı olarak birçok noktada yemek dağıtımında sorunlar yaşandığı, çadır dağıtımında standart bir prosedürün izlenmediği, çadırda kalan kişilerin listesinin birkaç gün sonra hazırlanabildiği ve bu belirsizliğin yemek dağ    dağıtımındaki sorunları arttırdığı belirtilmiş.

Raporda ayrıca evlerin hasarlı olmadığı bölgelerde de yersiz çadır talebi olduğu ve bu çadırların yapılan ve yapılacak yardımlardan faydalanmak isteyenler için suistimale açık hale geldiği vurgulanmış.

AFAD’IN YERİ YANLIŞ

Rapordaki “Afet Yönetimi” bölümünde depremin ardından koordinasyon kurulunun il AFAD Merkezi’nde toplandığı, Düzce İl Afet Müdahale Planı (TAMP) kapsamında il ve ilçelerde yeterli koordinasyonun sağlanamadığı belirtilerek, “ “Afet gruplarının hazırlıksız olması AFAD Merkezi yerinin yanlış seçilmesi, kurumlar arası işbirliği ve koordinasyonun yetersiz kalması sağlıklı bir yönetim sürecinin önüne geçmiştir.” Denilmiş.

HASAR TESPİT EKİBİ UYGUN SEÇİLMEMİŞ

Raporda, depremin ardından 66 kişilik afet zarar tespit grubu oluşturulduğu, ekibin toplanamaması sonucu kurum dışından yaklaşık 300 kişilik yeni bir ekibinilave edildiği,  66 kişilik ekibin ancak yüzde 20’sinin bu göreve uygun seçildiği, araç planlamasının yetersiz olduğu, zarar tespitine geç başlandığı, kimi konutlarda zarar görülmeden yurttaş beyanı üzerinden rapor tutulduğu belirtilmiş.

AFET MÜDAHALE PLANI AKSAMIŞ

Düzce İl Afet Müdahale Planı’nın 2021 yılında güncellendiği, planın 7,2 büyüklüğündeki bir deprem senaryosuna göre kurgulandığı, Vali başkanlığında 27 kurum amirinin bulunduğu koordinasyon kurulu oluşturulduğundan bahsedilmiş ve yöneticilerin yedeğinin belirlenmediğinin altı çizilmiş.

Buna rağmen 5,9’luk depremde afet müdahale planının yeterli seviyede aktif olarak uygulanmadığı belirtilen raporda, “TAMP, Düzce depreminde yeterli seviyede aktif olarak uygulanmamıştır. TAMP ana planı ve operasyon planları hazırlanmış olsa da sahada bu hazırlıkların yeterli olmadığı tespit edilmiştir. Her ne kadar senaryo 7,2 Mw büyüklüğünde bir depreme göre hazırlanmış olsa da yapılan hazırlıkların büyük bir afetin müdahalesini karşılamadığı, personel araç ve diğer kaynak kapasitesinin yeterli olmadığı anlaşılmaktadır. Deprem meydana geldiğinde yaşanan karmaşa ortamının asıl kaynağı, TAMP uygulanması ile ilgili yöneticilerin tam olarak bilgilendirilmemesi, uygulayıcıların görev ve sorumlulukları tam olarak kabullenmemesinden kaynaklanmaktadır. Afet meydana gelmeden önce yapılacak farklı senaryolarla tatbikatlar kurumları ve yöneticilere afetlere müdahaleye hazırlayacaktır. Özellikle ilçelerde yapılan görüşmelerde Kaymakamlarımızın afetlere hazırlık ve müdahale konusunda bilgilendirilmedikleri görülmüştür” tespitleri kayda geçirilmiş.

DEZENFORMASYON SORUNU

AFAD’ın raporunda Düzce depreminin ardından halkın uygun olmayan kaynaklardan yanlış bilgilendirildiği, Düzce Valiliğinin bir iletişim planı hazırlamadığı, Valilik tarafından sosyal medyanın aktif olarak kullanılması gerektiği ve günlük basın bildirileri yayımlanması gerektiğine dikkat çekilmiş.  Raporda bölgede yeni bir deprem olacağı beklentisi ve buna yönelik sosyal medyada yapılan bilim dışı paylaşımların insanlarda panik derecesini arttırdığı ifade edilmiş.