Kiracıysanız mutlaka bıkmadan okuyun!

DüzceSonHaber

Kiracıysanız mutlaka bıkmadan okuyun!
16.06.2022 - 23:56
Kaynak: Haber Merkezi

 

Düzce Emlakçılar Derneği Başkanı Ömer Kaya, ev sahibi ve kiracılar arasında son dönemde yaşanan sıkıntılar nedeniyle anlaşmazlıklar yaşandığını, ev sahiplerinin kiracılara fahiş kira artışı yapmayacağını, dilediği gibi evden çıkaramayacağını ve kiracıların haklarını iyi bilmesi gerektiğini söyledi.

Tüm Türkiye’de olduğu gibi Düzce’de de son dönemde kira fiyatlarında yaşanan kontrolsüz artış kiracıları mağdur ederken, uyarı Düzce Emlakçılar Odası Başkanı Ömer Kaya’dan geldi.

Kaya arz talep dengesinin bozulduğunu belirterek “Kira artışlarının kontrolsüz şekilde ilerlemesinin sebebi son dönemlerde konutlardaki fiyat artışı ve arz talebin bozulması. Yoğun bir şekilde arz talep dengesi bozuldu. Çok satış yapıyoruz. Biz 2019 yılında ülke genelinde 720 bin konut satışı yapmışken, 2020 ve 2021 yıllarında 1 milyon 420 bin konut satılmış. Yani 2 kat fazla satılmış. Oysa biz Türkiye'de her sene 900 bin civarında konut üretiyoruz. 700-750 bin arası konut satılıyordu. Her yıl ortalama 200-250 bin konut stokta kalıyordu. Hükümetin pandemi sonrası yaptığı konut finansman desteği ile ihtiyacı olan olmayan herkes konut satın aldı. Bu da dengeleri bozdu. Bir şey biterken ya da az ise fiyatı yükselir. Sektördeki durum bu. Bir ikincisi ise ülkemizdeki dolar artışı da inşaat malzeme fiyatları artmasına neden oldu. İmalatı yükseltti. İmalattaki yükseliş müteahhitten başladı. Maliyet yükselince pazara inen ürün Bir önceki ürünün 2 katı olduğu bunlar konut fiyatının yükselmesine neden oldu” dedi.

KİRALAR SON 1 YILDA 3-4 BİN LİRAYA YÜKSELDİ

Kaya, son 1 yılda kira fiyatlarında artışın çok yükseldiğini belirterek “Ev fiyatları yükselince peşinden kiraları tetikledi. Biz Düzce'de 2 yıl önce 700-800 liraya kiralık ev veriyorduk. Bu sene 3 bin – 4 bin liraya kiralık daire bulamıyoruz. Bu da ev sahipleri ve kiracıların arasını açtı. Kiracıyla ev sahibi gelin kaynana gibidir. Menfaatler uyuşursa çok iyi geçinme olur. Menfaatlerden uzaklaşınca hemen bir kavga başlar. Şu an menfaat aykırılığı var eski ev sahipleri ve kiracılar şu an müthiş sıkıntı yaşıyorlar. Yeni kira limitleri belli ev sahipleri kiracılara çık diye talepte bulunuyor çıkmayınca değişik bahanelerle biz oturacağız kiraya vereceğiz ya da oğlum gelecek satacağız diye belirli bahanelerle bu işi biraz sıkıntıya soktular” ifadelerini kullandı.

KİRACI ANAYASAL OLARAK EVİN KULLANIM HAKKINA SAHİPTİR

Başkan Kaya, kiracıların Anayasal olarak evin kullanım hakkını ellerinde bulundurduklarını ifade ederek “Gayrimenkul üzerinde anayasal üç hak vardır. Bir mülkiyet hakkı, iki kullanım hakkı, üçüncüsü de zilliyet hakkıdır. Mülkiyet hakkı tapudan olur kişi burada mal sahibi olur. İki kullanım hakkı kişi kendi kullanacağı gibi başkasına bedelli ya da bedelsiz sözleşmeli ya da sözleşmesiz kullandırabilir. Kiracılarla ev sahipleri arasında bir ticari sözleşme var. Kira sözleşmesi başladığı an burada ne ortaya çıkıyor, mülkiyet hakkı mal sahibinde mülkiyetin kullanım hakkı kiracıya geçiyor. Burada ortaklık başlıyor. Mal sahibi bu ortaklığı kira sözleşmesi ile belirler. Bu iradenin dışına kimse çıkamaz. Çıktığı takdirde Medeni kanun devreye girer. Sözleşmede özel maddeler varsa onlar devreye girer. Onlar da olmazsa sözleşmenin tüm kanunları devreye girer. Mal sahibi ben evi satacağım çık diyemez. Çünkü kiracının orada hakları vardır. Kullanım hakkı vardır. Mal sahibi kiraya verdiği mülkü satabilir ama satacağı eve kiracının rızası olmadan müşteri götüremez. Sadece randevu alınmış gün ve saatte mülk sahibi ya da anlaştığı emlakçı evi yeni alacak kişiyi eve getirebilir. Eğer kiracı randevu saatinde yeni alacak kişiyi eve sokmazsa suç işlemiş sayılır” şeklinde konuştu.

KİRACI OLAN EVİ YENİ ALAN KİŞİ 30 GÜN İÇİNDE TEBLİGAT YAPMAK ZORUNDA

Kaya, kiracının oturduğu evi yeni alacak kişinin noter aracılığıyla tebligat yapmasının zorunluğu olduğuna dikkat çekerek “Evi yeni alan kişi konutu kendisi ve ailesinin ikameti için almışsa ve aynı belediye sınırları içinde başka üstüne kayıtlı konut yok ise tapu satışını üstüne aldıktan 30 gün içinde noter aracılığıyla kiracıya bunu bildirmekle mükelleftir, yani tebliğ edilecek. Yeni ev sahibi kiracıya 6 aylık yasal sürede evi boşaltın diyecek. Ancak kiracı 6 ay içinde evi boşaltmazsa ev sahibinin kira sözleşmesini süresi kaç yıl olursa olsun 181 gün sonra tahliye davası açma hakkı ortaya çıkar. Tahliye davaları 1 yıl sürer” dedi.

KİRA SÖZLEŞMESİ 1 YIL OLSA DA 10 YIL BOYUNCA KİRACI EVDEN ÇIKMAZSA OTOMATİK YENİLENİR

1 yıl imzalanan kira sözleşmelerinin kendi kendisini 10 yıl otomatik yenilediğini söyleyen Kaya “Kira sözleşmeleri 1 yıl daha iyi yapılsa kira kanuna göre kiracı eğer oturmaya devam etmek isterse kiradaki sözleşmede yazan şartlarda 10 yıl boyunca her yıl kira sözleşmesi otomatik yenilenir. Kiracı eğer 1 yılın sonunda çıkmayı istiyorsa 11. Ayın sonunda mal sahibine bunu bildirir, ben bir ay sonra evden çıkacağım kendine kiracı bul der.  Ev sahibinin 5 yıl sonra kirayı güncellemek için bir kira tespit davası açma hakkı vardır. Bu durumda kira yükseleceği gibi düşebilir. Bu 5 yıl içinde yapılamaz, 5 yıl sonra yapılabilir” dedi.

KİRA ARTIŞ ORANI YÜZDE 25’TİR

Kira artış oranlarının yüzde 25 olarak sabitlendiğini hatırlatan Kaya “Geçen Haziran ayı kira artışı %39.38 idi. Devlet dedi ki kira enflasyon oranı budur. Daha sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kira konusunda bir düzenleme yaptı. Dedi ki sabit olacak. 1 Temmuz 2023'e kadar kira artış oranı yasal olarak yüzde 25'tir. Bunu sabit tuttu. Ne üstüne altı olacak. Geçen ay yapılan %39'luk oran bizi bağlamıyor. Mal sahiplerinin zam talebi nedir. Yüzde 200, 300. Buna göre de teminatı arttıracaksın diyorlar mal sahipleri neredeyse bir nikah istemiyorlar” dedi.

DEPOZİTO EV SAHİBİ TARAFINDAN KEYFİ KULLANILAMAZ

Kiracının eve girişte ödediği depozitonun ev sahibi tarafından keyfi kullanılamayacağını ve bir kira bedelini geçemeyeceğini söyleyen Kaya “Depozito bir teminattır. Bu teminat 1 kira bedelini geçemez. Mal sahibi aldığı bu depozitoyu kullanamaz. Bir banka şubesinde mal sahibi hesap açtıracak kira depozito hesabıdır diyecek. Kiracı o depozitoyu banka hesabına yatırır mal sahibi o depozitoyu kullanamaz, kullandığı takdirde kiracı bunu tespit ederse depozitosunu geri isteyebilir. Benim paramı kullanamazsın der. Bu para bankada depolanmalıdır.  Şimdi ev sahipleri evlerini kiraya çıkarıyorlar, kiracıya 3 kira depozito vereceksin diyor. Tam kredi kartı ödeme dönemine denk getiriyorlar ki kendi borçlarını böylelikle ödüyorlar” ifadelerini kullandı.

KİRALARI EMLAKÇILAR DEĞİL KİRACI VE EV SAHİPLERİ YÜKSELTİYOR

Kira fiyatlarının artmasının nedenini kiracı ve ev sahiplerine bağlayan Kaya “Eğer ki kiracı talepleri kabul etmişse bu o bölgede emsal oluşturuyor ve kiraların artmasına neden oluyor. Daha sonra emlakçıların kira fiyatlarını yükselttiğini iddia ediyorlar. Ben emlakçı olarak mal sahibi evini 3 bin liradan aşağı vermiyorsa ne yapabilirim. Cebimden veremem. Emlakçılara en son aracıdır. Ev sahibinin dediğini karşı tarafa sunar. Biz şu an ev sahiplerine ikna edemiyoruz. Bizden kaçıyorlar. Zaten ev yok diyorlar, günde 50 kişi arıyor diyorlar. Benim emlakçıya ne ihtiyacım var diyorlar. Emlakçı ile hareket etseler, emlakçılar onlara doğruyu gösterecek. Bu kadar kira ödemeyelim ucuz olsun ama sağlam ödeyecek kişiler olsun diyoruz. Adam kiracıya değil paraya bakıyor. Ondan sonra mağduriyet oluyor” dedi.

EV SAHİBİ VE KİRACI KAVGALARI ARTACAK

Kaya son olarak ev sahibi ve kiracı kavgalarının artış göstereceğine dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı; “2023 yılında Düzce'de ve bölgede bir çok ev sahibi kiracı kavgası göreceğiz. Çok kişi savcılık ve mahkemelik olacak. Çünkü bir yere kadar sabır edilir ve bir yerden sonra insanlar patlar. Buna konutlarda sosyal patlama derler. Ben kiracılara ve ev sahiplerine mağduriyet yaşamamaları için devletin tüm dediklerini yapmalarını rica ediyorum. Çünkü devletin kestiği parmak acımaz. Devlet bir karar aldığı zaman herkes düşünür ve kimseyi mağdur etmez. Devlet hazine kredi desteği yapıyor. İlk ev alacağın zaman sana yüzde 0.99 faiz vereyim diyor. Geri kalan faizi ben devletin kasasından karşılayayım diyor. Bunu duyan mal sahipleri hemen bir gecede %40 -  %50 zam yapıyor. Bu da nedir biliyor musunuz? Ben devletim vatandaşıma kredi desteği veriyorum demektir. Sen o kredi desteğini fiyata yansıtarak dolaylı olarak beni soruyorsun. Hazinenin parası sana geliyor bu dolaylı soygundur. Bunu kim yapıyor? Fırsat düşkünü ev sahipleri yapıyor. Bu devletin parasını dolaylı yoldan kendi üzerine geçirmesidir. Bu resmen bir suçtur. Fahiş fiyat arttırmak suçtur.”


Editör: D. Son Haber